De overheid stelt zich principieel op het standpunt dat de samenleving bestaat uit mondige burgers die zichzelf kunnen redden. Meer dan in het verleden is zelfredzaamheid de sleutel waarin het overheidsbeleid, landelijk maar ook lokaal, is getoonzet.

Wezenlijk onderdeel van het overheidsbeleid is dat de zorg om de fysieke veiligheid van de burger een eigen taak en verantwoordelijkheid is. Burgers helpen (mede)burgers.

Verreweg de meest ongevallen, kleine en groter, gebeuren in en rondom het huis. De stichting Consument en Veiligheid heeft daar onderzoek naar gedaan. Veel van die ongelukken leiden tot een bezoek aan de huisarts of aan een spoedeisende hulppost verboden aan een ziekenhuis.

In dit verband wijs ik op de vragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) die op basis van informatie ontleend aan EditieNL van 17 maart 2014 vragen heeft gesteld aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport mevrouw E. Schippers. In het nieuwsitem werd betoogd dat circa 80 percent van de ouders nooit een cursus EHBO heeft gevolgd. De voormelde vragen zijn op 8 april 2014, kenmerk 353786-118976-CZ, beantwoord. Voor de liefhebbers, deze vragen en antwoorden zijn terugvinden op www.rijksoverheid.nl.

Rode draad in de antwoorden van de minister is, naast het primair ontkennen van de juistheid van het cijfer, de insteek dat het volgen van een EHBO-cursus en het actueel houden van die kennis de verantwoordelijkheid bij de burgers zelf ligt. In de vragen wordt melding gemaakt van een aantal van 140.000 kinderen dat jaarlijks naar de spoedeisende hulp moet en dat elke twee weken een kind als gevolg van een ongeval overlijdt. De minister heeft de juistheid van deze gegevens niet betwist.

Het laat zich raden dat veel van deze ongevallen in en rondom het huis plaatsvinden.

Dit alles past in het hiervoor geschetste beeld van een wegkijkende overheid. Je zou het de ouders willen toeschreeuwen om deze kennis zich eigen te maken. Ook de overheid als drijvende kracht achter de consultatiebureaus voor zuigelingen en peuters zouden dit de ouders moeten adviseren. Al was het maar een eenvoudige advertentie op het prikbord – niet alleen in het Nederlands maar ook in Arabisch en Spaans –  ook de digitale variant daarvan. Een tip voor de afdelingsbesturen? Ook hier wordt de wenselijkheid met de mond beleden maar tot enige vorm van actie voelt de minister zich niet verplicht. Het is maar dat u het weet.

Snel en deskundig handelen door de directe omgeving of zelf handelend optreden bij een eigen letsel kan veel fysieke pijn en emotioneel leed en revalidatietijd schelen en is daarmee ook nog eens kosteneffectief. EHBO-verenigingen zijn bij uitstek prima opleiders om die kennis en vaardigheid te verwerven. Het is dan ook te betreuren dat gegeven de opstelling van de overheid een positievere grondhouding en stimuleren optreden van de overheid wordt gemist. Kost relatief weinig en doet veel. De hele samenleving profiteert daarvan.

Bart van Walderveen